Công lý, Dân chủ, Chủ nghĩa tư bản: Những con đường hiện đại hóa nước Nga trong thế kỷ 21

Giới thiệu sách
Công lý, Dân chủ, Chủ nghĩa tư bản: Những con đường hiện đại hóa nước Nga trong thế kỷ 21

Tác giả: Kanarsh G.Yu.

М.: URSS, 2020. – 304 с. 

ISBN 978-5-9710-7050-4.

Cuốn sách nghiên cứu các vấn đề hiện đại hóa của nước Nga. Các đặc điểm của hiện đại hóa nước Nga được xác định tốt hơn trong sự so sánh với hiện đại hóa ở các nước phương Tây (Tây Âu và Hoa Kỳ) và ở các nước thuộc khu vực Nho giáo. Chính phương Tây (bắt đầu từ thế kỷ 16) và phương Đông (Đông Á) đã chứng minh sự thành công lớn nhất trong việc cải cách xã hội của họ. Theo quan điểm của tác giả, những thay đổi thành công này phần lớn dựa trên yếu tố tâm lý - dân tộc. Nền tảng của sự thịnh vượng ở các khu vực này trên thế giới là cái gọi là "xã hội lao động", được hình thành ở phương Tây vào thế kỷ 19, và ở khu vực Đông và Đông Nam Á vào nửa sau của thế kỷ 20. Theo M. Weber, yếu tố chính quyết định sự xuất hiện của một "xã hội lao động" là tính tôn giáo Tin lành, trong phiên bản chủ yếu là Calvinist. Tuy nhiên, chúng tôi gần với quan điểm rằng "tinh thần tư bản" của Weber phản ánh chủ yếu đặc thù của tính cách dân tộc Mỹ, đặc điểm chính của nó là chủ nghĩa thực dụng.Chủ nghĩa thực dụng cũng khác biệt với đặc điểm dân tộc của các xã hội Đông Á, chủ yếu là Trung Quốc. Ông thấm nhuần không chỉ nền kinh tế và chính trị ở phương Tây và Viễn Đông, mà cả các hệ thống tôn giáo của họ (Tin Lành và Nho giáo). Ở Nga, về truyền thống thái độ thực dụng ít rõ ràng hơn, vì các đặc điểm tâm lý - dân tộc khác chiếm ưu thế. Từ quan điểm của sáng tạo luận đặc tính (characterological creatology) (học thuyết sáng tạo, dựa trên các đặc tính tự nhiên của con người), ở một mức độ nào đó giải thích nhiều khó khăn và thất bại của hiện đại hóa Nga. Đồng thời, có những yếu tố nhất định ở nước Nga, theo cách riêng của chúng đã góp phần hiện đại hóa thành công. Đó là lao động, giá trị tập thể, cũng như nhà nước đế quốc. Một yếu tố có ý nghĩa lớn đó là tư tưởng Nga truyền thống, đã trở thành nền tảng văn hóa của nhà nước đa quốc gia Nga.

Cuốn sách phân tích khái niệm công lý ở Nga, mà, như một số tác giả tin rằng, là một loại động cơ hiện đại hóa của Nga. Các vấn đề chính của hiện đại hóa Nga ở giai đoạn hậu Xô Viết đã được xác định - vấn đề chính ở đây là sự quan liêu thái quá của xã hội Nga hiện đại. Chính sự quan liêu, sự hợp nhất chặt chẽ giữa tài sản và quyền lực, là trở ngại chính cho việc thành lập chủ nghĩa tư bản bình thường, cũng như nhà nước xã hội. Nhìn chung, vấn đề chính là sự yếu kém truyền thống của các nguyên tắc pháp lý (và do đó - sự toàn năng của nhà nước), đặt ra nhiệm vụ phát triển ở Nga một thái độ thực dụng đối với cuộc sống, đặc trưng của phương Tây và phương Đông.

Mai K Đa dịch và giới thiệu